This is a series of multimedia works is exclusively created by digital generator manipulation. In a series of photographs, the artist transforms her painting experience in the reconstruction and conversion by digital software tools, used in creating aesthetics in the global industries of advertising and design. Digitally generated embroidery, ceramics, metal and plastic objects mixed in ice and aluminum dust, reminiscent of cosmic fragments of antiques or plastic islands mystically settled in orbit or oceans. Through the prism of time, they expand the boundaries of our knowledge and imagination, the unique worlds of mankind, time and beauty and the nature of personal emotional feelings, as seen in the networks of the clouds that surround our planet.
The Cookie Police had just stopped me on the Silk Road. They required me to 'Confirm my Humanity.' Honestly, I must admit, it's a difficult question to answer, but for a smooth trafic, it's better to comply with the system. And so, I do it every day!
The Shamans O2, 120 x 90 cm, Inkjet Print on Archival Paper, 2018
Almagul Menlibayeva©
Post Human Feministic Shamanism,
2018, 120x90, Inkjet on archival paper, Inkjet Print on archival paper, Ed. 5+2A.P.
Almagul Menlibayeva©
Disguise, 2017
Detail of the work
Detail, The Shamans O2, 120 x 90 cm, Inkjet Print on Archival Paper, 2018
Almagul Menlibayeva©
Orbital Promenade,
2 Details of the work
Umzug/Nomadize/Kөшу/Переезд, 2018, 150х 120 cm, Print on the Fabric
Almagul Menlibayeva@
Detail quality of the work
Trah 1, 2017
Cookies Police on the Silk Road, 2017, 120 x90 cm,
Inkjet Print on archival paper, Edition 5 + 2 A.P.
contact: almagul2@gmail.com
Disguise, 2017
120 x90 cm,
Inkjet Print on archival paper
Ed. 5+2A.P.
Алмагуль Менлибаева представляет генерацию художников 90-х, поколения, которое в лице нескольких ключевых фигур представило Центрально Азиатское искусство на глобальной арт-сцене. Уже в то время, будучи активным участником андеграундной художественной группы “Зеленый треугольник”, вопреки общей конъюнктуре постсоветского искусства, наполненного эстетикой прямого жеста и псевдорадикальными акциями, Алмагуль разрабатывала сложную мифологию, наполненную сюрреалистическими, иррациональными образами. Однако, визуально насыщенные работы погружающие зрителя в психоделический сон, в творчестве художника никогда не были побегом от реальности, через сложные многослойные образы в работах Алмагуль проявляются актуальные вопросы о роли женщины в Центральной Азии, об опыте жизни. Вселенную образов Алмагуль можно прочитывать как систему взаимосвязей, истории и мифологии, колониальности и эмансипации, сексуальности и ужаса, духовного и машинного.
Творческий путь Алмагуль наполнен различными экспериментами с медиа. Закрепив свою живописную практику она без сожалении покончила с ней в начале 2000-х когда перешла к работе с альтернативными на тот момент медиа, фотографией и видео. Сегодня после опыта работы с масштабными мультимедийными инсталляциями, задействующими работу с архивами, звуком, компьютерной графикой и видео, Алмагуль начала новый этап опытов с инструментами цифрового искусства.
Смело используя инструменты графического дизайна, Алмагуль разбивает рудиментарную оппозицию между “дизайном и искусством” которая продолжает быть актуальной во многом лишь в постсоветской среде. Так, в серии работ “Феминизм неизбежен” и “Пилюли”, продуктом рефлексии художника о роли искусства и женщины в современном обществе стали работы эксплуатирующие технологии визуального производства коммерческого дизайна. В этом воспроизводстве консьюмеристской эстетики художник отражает актуальные вопросы через капиталистический реализм, представляя феминизм и искусство как товар наделенный желанием попробовать его буквально на вкус.
Границы между реальным и воображаемым, также, как и границы между фигуративным и абстрактным, размываются в работах “My silk road to you X”, “Migration of the knowledge”, и “Butterfly of Aisha Bibi”, которые открывают окно в другую цивилизацию. Здесь, Центральная Азия представлена не как пустынный ландшафт степи, а как древний урбанизированный город с монументальными мозаиками, где модернистские формы переплетаются с архитектурой мавзолея “Айша биби”, а космические пентаграммы разворачиваются событиями вокруг странных и завораживающих своей красотой существ, населяющих этот мир.
В фильме, впервые представленном на VI Московской биеннале в 2015 году, “GREEN, RED, YELLOW AND GREEN AGAIN” (центральная работа, название, которой также стало названием выставки), художник стирает географические границы между Астаной, Алматой, Парижем, и Берлином. Четыре города из трех стран Евразийского континента схлопываются в единое гиперпространство, объединенное общим алгоритмом урбанистической жизни, в которой транспортные артерии, суетливое перемещение автомобилей и движение пешеходов регулируется общими законами цикличного переключения трех цветов светофора — зеленого, красного, и желтого.
За долгие годы эта выставка стала первой персональной экспозицией Менлибаевой в Казахстане, художника, чьи выставки и работы за рубежом ежегодно получают статус международных событий. Деколониальный поворот пришедший вслед за постколониальным дискурсом разрывает бинарность противопоставления “Востока и Запада”, такая оптика все больше находит отклик в среде академических исследований и искусства в странах Европы и США, но, к сожалению, на территории Центральной Азии развитие этих тем все еще остается в зачаточном состоянии. Как точно заметила антрополог М. Тлостанова “болезненный и недостаточно отрефлексированный - и в культурно-социальном воображаемом в целом, и в сфере искусства”.
На крупных международных событиях в мире искусства творчество Алмагуль берет на себя также дипломатическую миссию, разрушает стереотипы об экзотической архаичной стране и репрезентирует Казахстан как молодое и прогрессивное государство. Работы Менлибаевой отражают дух времени в стране, которая начинает заново строить свою идентичность, разрывая связи с колониальным прошлым, переживая динамичную культурную трансформацию, в которой появляются новые традиции, а технический прогресс и искусство становятся главными факторами в формировании новой ментальности.
автор статьи: Анвар Мусрепов
куратор: Асель Ахметжанова
Trah 1, 2017
120 x90 cm,
Inkjet Print on archival paper
Ed. 5+2A.P.
Orbital Promenade, 2017
120 x90 cm
Inkjet Print on archival paper
Ed. 5+2A.P.
Алмагүл Менлибаева 90-шы жылдардағы суретшілердің ұрпағын, бірнеше басты тұлғалар атынан ғаламдық арт сахнада Орталық Азия өнерін ұсынған ұрпақты көз алдымызға елестетеді.
Сол кездің өзінде «Жасыл үшбұрыш» жерасты көркем топтың белсенді қатысушысы бола отырып, тікелей ишарат эстетикасына және псевдорадикалды акцияларға толы посткеңестік өнердің жалпы конъюнктурасына қарамастан, Алмагүл сюрреалистік, иррационалды бейнелермен толтырылған күрделі мифологияны дамытты.
Алайда, көрерменді психоделикалық арман-қиялға батыратын көзкөрім қанық жұмыстар, суретші өз шығармашылығында ешқашан шындықты жасырмаған, күрделі көп қатпарлы бейнелер арқылы Алмагүлдың шығармаларында Орталық Азиядағы әйелдердің рөлі туралы, Кеңес Одағының тоталитарлық жобасындағы өмір тәжірибесі, дәстүрлер мен олардың өзгеруі жайлы өзекті мәселелер көрініс табады. Алмагүлдің ғаламдық бейнелерін өзара қарым-қатынас, тарих және мифология, отаршылық және азат ету, сексуалдық және қасірет, рухани және машиналық жүйе ретінде оқып шығуға болады.
Алмагүлдің шығармашылық жолы бұқаралық ақпарат құралдарымен әр түрлі эксперименттерге толы. Өзінің көркем тәжірибесін нығайта отырып, 2000 жылдардың басында сол уақытта альтернативті медиамен, фотосурет және бейнемен бірге жұмыс істеуге көшті. Бүгінгі күні мұрағат, дыбыс, компьютерлік графика және бейнемен жұмыс жасауды қамтитын ауқымды мультимедиялық орнатулармен жұмыс тәжірибесінен кейін, Алмагүл сандық өнер құралдары бар тәжірибелердің жаңа кезеңін бастады.
Графикалық дизайн құралдарын батыл түрде қолдана отырып, Алмагүл көп жағдайда тек посткеңестік ортада өзекті болып қала беретін «дизайн және өнер» арасындағы қалдықты қарсы әрекетті жояды. Осылайша, «Феминизм неизбежен» және «Пилюли» жұмыстарының топтамасында суретшінің заманауи қоғамдағы өнер мен әйелдердің рөлі туралы ойлау өнімі коммерциялық дизайнды көрнекі түрде өндіру технологиясын пайдаланатын жұмыстарға айналды. Тұтынушы эстетикасын ұдайы жаңғыртуда суретші капиталистік реализм арқылы өзекті мәселелерді бейнелейді, ол феминизм мен өнерді жәй ғана дәмін татқысы келетін тауар ретінде көрсетеді.
Шынайы және қиялдағы, сондай-ақ бейнелі және абстрактілі оқиғалар арасындағы шекаралар «Mysilkroadtoyou X», «Migrationoftheknowledge» және басқа өркениетке терезе ашатын «ButterflyofAishaBibi» жұмыстарында бұлыңғыр болып көрінеді. Бұл жерде Орталық Азия даланың шөлді ландшафты емес, тасқа салынған өрнекті ежелгі урбанизацияланған қала ретінде көрініс тапқан, онда модернистік нысандар Айшабибі кесенесінің сәулетімен өріледі, ал ғарыштық пентаграммалар осы дүниені мекен еткен оғаш, әрі өзінің сұлулығымен арбайтын жаратылыс иелерінің айналасындағы оқиғаларға ұласып жатыр.
2015 жылы VI Мәскеу биенналесінде алғаш рет ұсынылған «GREEN, RED, SARELL AND GREEN AGAIN» (орталық жұмыс, көрменің аты осылай болды) фильмінде суретші Астана, Алматы, Париж және Берлин қалалары арасындағы географиялық шекараларды алып тастайды. Еуразия құрлығының үш елінің төрт қаласы урбанистік өмірдің ортақ алгоритмімен біріккен біртұтас гиперкеңістікке айналады, оларда көлік артериялары, автокөліктердің қарбалас қозғалуы мен жаяу жүргіншілер қозғалысы бағдаршамның үш түсімен циклдік ауысатын ортақ заңмен реттеледі – жасыл, қызыл және сары.
Ұзақ жылдар бойы бұл көрме Менлибаеваның Қазақстандағы алғаш жеке көрмесі болды, оның көрмелері мен шет елдегі жұмыстары жыл сайын халықаралық іс-шаралардың мәртебесіне ие болады. Постотаршылдық дискурстың артынша пайда болған деотаршылдық бетбұрыс «Шығыс және Батысты» қарсы қою бинарлығын жояды, мұндай оптика Еуропа елдері мен АҚШ академиялық зерттеулер мен өнер ортасында жақсы пікірге ие болып келеді, бірақ, өкінішке орай, Орталық Азия аумағында осы тақырыптар әлі күнге дейін даму үстінде.
Антрополог М.Тлостанова дұрыс атап өтті, «жанға бататын және тұтас алғанда мәдени-әлеуметтік қиялдауда және өнер саласында жеткілікті түрде ойластырылмаған». Өнер әлеміндегі ірі халықаралық іс-шараларда Алмагүлдің шығармашылығы дипломатиялық миссияны атқарады, экзотикалық көне ел туралы стереотиптерді жояды, Қазақстанды жас және озық мемлекет ретінде танытады. Менлибаеваның шығармалары елдегі заман рухын бейнелейді, ол өзінің жеке басын қайта қалпына келтіріп, отаршыл өткен кезеңмен байланыстарын бұзып, жаңа дәстүрлер пайда болатын серпінді мәдени трансформацияны бастан кешіреді, ал техникалық үдеріс пен өнер жаңа менталитеттің қалыптасуындағы басты факторларға айналады.
мақала авторы: Анвар Мусрепов
куратор: Асель Ахметжанова